Brak zapisu w umowie = brak uprawnienia?

Dzisiaj chcę Wam pokazać na bardzo życiowym przykładzie – umowy ze żłobkiem o sprawowanie opieki dziennej – jak ważne jest konsultowanie umowy ze specjalistą przez jej podpisaniem.

Sytuacja wygląda następująco: rodzice dziecka, który chodzi do żłobka chcą wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym z ważnej przyczyny – stracili zaufanie do opiekunek. W umowie wprost wskazano, iż jest ona zawarta na czas określony do dnia 30.05.2020 r., a każda ze stron może rozwiązać umowę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. W umowie znajduje się również zapis, zgodnie z którym to żłobek może wypowiedzieć umowę w trybie natychmiastowym, w przypadku gdy zaległość w opłatach z tytułu abonamentu jest dłuższa niż miesiąc lub stan zdrowia dziecka.

W umowie nie przewidziano natomiast uprawnienia do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym dla rodziców. Czyli co rodzice są w kropce i nie mogą takiej umowy wypowiedzieć ze skutkiem natychmiastowym?

Czytając umowę moglibyśmy uznać, że rodzice są w kiepskiej sytuacji, prawda? Tymczasem nie wszystko stracone.

Łącząca strony umowa jest umową o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Obowiązujące przepisy prawa przewidują możliwość wypowiedzenia umowy w każdym czasie przez „dającego zlecenie” w tym przypadku rodziców. 

Nigdy brak w umowie zapisu uprawniającego rodziców do wypowiedzenia umowy o świadczenie usług przez żłobek z ważnych powodów nie pozbawia ich takiej możliwości. Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie można się zrzec takiego uprawnienia lub go wyłączyć.

Diabeł jednak tkwi w szczegółach, wypowiedzieć z ważnych powodów mogą ale czy ze skutkiem natychmiastowym? Pytanie jest istotne, bo znaczna część sądów dopuszcza możliwość modyfikacji okresu wypowiedzenia z ważnych powodów, czyli zmiany z:  braku okresu wypowiedzenia – na np. miesięczny okres wypowiedzenia.

W tym konkretnym przypadku ze względu na takie, a nie inne zapisy, mamy trzy możliwe odpowiedzi na pytanie: czy możliwe jest wypowiedzenie umowy (ze skutkiem natychmiastowym) z ważnych powodów przez rodziców na podstawie obowiązującej umowy ze żłobkiem?

Umowa w przypadku sporu będzie podlegała wykładni – ustalenia jaka była wola stron przy jej zawieraniu, bo wiadomo teraz się okaże że każdy miał inną wolę – i tak:

1)     jeżeli sąd uzna, że miesięczny termin wypowiedzenia wskazany w umowie dotyczy każdego rodzaju wypowiedzenia (zarówno z ważnego powodu jak i bez powodu) to rodzice mogą wypowiedzieć umowę, ale z zachowaniem 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia (a nie tak jakby chcieli – natychmiast);

2)     jeżeli sąd uzna, że miesięczny termin wypowiedzenia wskazany w umowie dotyczy tylko wypowiedzenia z przyczyn innych niż ważne, co w naszej ocenie powinno nastąpić, ze względu na to że jednak żłobek ma odmienny okres wypowiedzenia z ważnych powodów, to możliwe jest wypowiedzenie przez rodziców z ważnego powodów ze skutkiem natychmiastowym;

3)     jeżeli sąd uzna, że w ogóle strony nie mogły zmienić terminu  okresu wypowiedzenia z natychmiastowego na miesięczny w przypadku wypowiedzenia z ważnych powodów (takie stanowiska sądów również się zdarzają) wówczas możliwe jest wypowiedzenie przez rodziców z ważnych powodów ze skutkiem natychmiastowym.

Widzicie sprawa niby prosta, w umowie jasno i prosto wskazane możliwe przypadki wypowiedzenia.

Rodzice ostatecznie zdecydowali się na wypowiedzenie umowy w trybie natychmiastowym bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jakie ta historia może mieć zakończenie? Żłobek uzna, że nie byli uprawnieni do wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym lub nie mieli ważnego powodu i będzie dochodzić od nich odszkodowania. Zazwyczaj będzie to wysokość wynagrodzenia jakie przysługiwałoby żłobkowi gdyby wypowiedzieli umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia wskazanego w umowie. Jeżeli dojdzie do sporu sądowego w razie przegranej muszą liczyć się z dodatkowymi kosztami postępowania i ewentualnymi kosztami zastępstwa procesowego. Może być też tak, że żłobek podzieli ich stanowisko i sprawa rozejdzie się po kościach.

Praktyczna wskazówka: jak wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym z ważnych powodów? Koniecznie w formie pisemnej, tj. drukujemy lub piszemy odręcznie wypowiedzenie w którym wskazujemy jaką umowę rozwiązujemy (z jakiego dnia, z kim zawartą) i wskazujemy ważny powód oraz co bardzo ważne PODPISUJEMY ODRĘCZNIE. Jeżeli piszecie, że ważnym powodem jest utrata zaufania do żłobka to koniecznie napiszcie z czego ta utrata zaufania wynika. Pamiętajcie ten powód musi być uzasadniony i weryfikowalny.

Na marginesie: w ogóle mogłoby nie być pytania, gdyby przed podpisaniem umowy strony wpisały jedno zdanie: każda ze stron z ważnych powodów może wypowiedzieć umowę w każdym czasie ze skutkiem natychmiastowym.

Obraz edar z Pixabay